ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Η "Αθηναίων Πολιτεία" είναι η σπουδαιότερη πηγή που διαθέτουμε για την αρχαία δημοκρατία. Τα ιστορικά κεφάλαια του κειμένου περιγράφουν τη διαδρομή που οδήγησε την Αθήνα σε αυτό το επίτευγμα, ενώ το δεύτερο, συστηματικό του μέρος αφορά την καταγραφή των θεσμών της, δίνοντας στον σημερινό αναγνώστη μια αίσθηση της πρωτοποριακής οργάνωσης που χαρακτηρίζει τη δημόσια διοίκηση της πόλης κατά την κλασική εποχή. Πληροφορίες για την οργάνωση του πληθυσμού στους δήμους, για τη διαδικασία εκλογής των διαφόρων αξιωματούχων και για το περιεχόμενο των αρμοδιοτήτων τους, για τη σύσταση και τις συνεδριάσεις των λαϊκών δικαστηρίων, καθώς και για πολλά άλλα ζητήματα που ρυθμίζονταν με συγκεκριμένο τρόπο από την πολιτεία.
Όμως εξίσου σημαντική είναι η αξία του κειμένου για την κατανόηση της ερευνητικής μεθόδου του Αριστοτέλη. Η πραγματεία εντάσσεται στο φιλόδοξο πρόγραμμα της καταγραφής 158 πολιτευμάτων που συνέταξε ο ίδιος σε συνεργασία με τους μαθητές του (αποτελώντας και το μοναδικό εκτενές σωζόμενο δείγμα της), εφαρμόζοντας βασικές κατηγορίες της πολιτικής του σκέψης, όπως η θεωρία των πολιτευμάτων ή η σχέση του πολιτεύματος με την ταυτότητα του κυρίαρχου σώματος.