ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Ξαναδιαβάζοντας σήμερα ένα λαμπρό κεφάλαιο ιστορίας της φιλοσοφίας που επεξεργάστηκε ο νεοκαντιανός στοχαστής Έρνστ Κασσίρερ διαπιστώνουμε τη διαρκή χρησιμότητα της υπενθύμισης κάποιων διαδρομών της ανθρώπινης σκέψης - διαδρομών που κινδυνεύουν να χαθούν κάτω από τις προσχώσεις των μεταμοντέρνων ιδεολογημάτων. Το κεφάλαιο αυτό από τη Φιλοσοφία του Διαφωτισμού ξαναθέτει το πρόβλημα των ορίων ανάμεσα στην πίστη και τη δεισιδαιμονία, ανάμεσα στη φιλοσοφική ζέση και την πολιτική «ορθότητα», ενώ στο υπέδαφος των σύγχρονων γεγονότων λανθάνει, εν είδει σαρκασμού πλέον, ο ευσεβής πόθος του Βολταίρου: «. . . μόνο η φιλοσοφία, η αδελφή της θρησκείας, έχει αφοπλίσει τα χέρια της δεισιδαιμονίας που έχουν κοκκινίσει από το αίμα. . .».