ΠΛΑΤΩΝ: ΕΥΘΥΦΡΩΝ - ΚΡΙΤΩΝ - ΙΩΝ Ή ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ - Ή ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΕΟΥ - Ή ΠΕΡΙ ΙΛΙΑΔΟΣ

ΕΥΘΥΦΡΩΝ ή ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ: Διάλογος του Σωκράτη με τον μάντη Ευθύφρονα, με αντικείμενο τον προσδιορισμό της φύσης του οσίου, δηλαδή της ευλάβειας, και γενικότερα του καθήκοντος έναντι του Θεού. Κριτική των θρησκευτικών αντιλήψεων της εποχής.

ΚΡΙΤΩΝ ή ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΕΟΥ: Ο Σωκράτης, φυλακισμένος μετά την καταδίκη του, πληροφορείται ότι επίκειται ο θάνατός του. Η βλάβη που προξενεί στον δράστη της άδικης πράξης η συμπεριφορά του. Η απόλυτη απαγόρευση ανταπόδοσης του κακού. Η υποταγή στον νόμο της πόλης. Έκφραση των κορυφαίων αρχών της σωκρατικής ηθικής.

ΙΩΝ ή ΠΕΡΙ ΙΛΙΑΔΟΣ: Σύντομος διάλογος με θέμα την καλλιτεχνική και ποιητική έμπνευση και δημιουργία. Κριτική των τρεχουσών αντιλήψεων περί ποιητικής τέχνης και ποιητών. Το ποιητικό ταλέντο ως θείο χάρισμα. Ο ποιητής όργανο της θείας έμπνευσης που τον καταλαμβάνει.

Ο Πλάτων γεννήθηκε το 427 π.Χ., γόνος επιφανούς Αθηναϊκής οικογένειας. Έλαβε σπουδαία παιδεία και γνώρισε τα Ελληνικά φιλοσοφικά ρεύματα. Αυτό όμως που διαμόρφωσε καθοριστικά την ηθική και πνευματική του υπόσταση ήταν ο Σωκράτης, με τη ζωή, τη φιλοσοφία και τον θάνατό του. Ο μεγάλος φιλόσοφος ήταν αιτία να στραφεί ο νεαρός Πλάτων στη φιλοσοφία, και η Σωκρατική εννοιολογία αποτέλεσε βάση για τη δημιουργία της κατοπινής Πλατωνικής θεωρίας των Ιδεών. Ο Πλάτων ερμήνευσε βαθύτατα τον Σωκράτη ως άνθρωπο και διδάσκαλο, και αποτύπωσε την προσωπικότητά του σε πολλά έργα του. Ταξίδεψε στην Αίγυπτο, την Κυρήνη και τη Μεγάλη Ελλάδα, όπου προσπάθησε, χωρίς επιτυχία να εφαρμόσει τις πολιτικές αρχές του στην οργάνωση των Ελληνικών πόλεων της Σικελίας. Το 387 π.Χ. ίδρυσε στην Αθήνα την Ακαδημία, περίφημο κέντρο της φιλοσοφίας και των Μουσών, που διατηρήθηκε σχεδόν δέκα αιώνες, μέχρι τους χρόνους του Ιουστινιανού. Ο Πλάτων αφοσιώθηκε ως το θάνατό του (348 π.Χ) στη διδασκαλία και τη συγγραφή. Τα έργα του, που σώζονται όλα, ταξινόμησε ο Θράσυλλος σε εννέα τετραλογίες. Όλα σχεδόν ανήκουν στο είδος του διαλόγου, με το οποίο ο Πλάτων αναδείχτηκε, εκτός από κορυφαίος φιλόσοφος, αληθινός ποιητής. Η διδασκαλία του πηγάζει από τα δόγματα της Ελληνικής σκέψης, τον Ορφισμό, την Πυθαγόρεια και την Ιωνική φιλοσοφία και βέβαια τον Σωκρατικό λόγο, και διαμορφώνεται τελικά, ως προσωπική δημιουργία του Πλάτωνος, σε ένα κολοσσιαίο φιλοσοφικό σύστημα. Η φιλοσοφία του - ηθική, οντολογική, πολιτική - είναι το θεμέλιο του παγκόσμιου Ιδεαλισμού και επηρέασε περισσότερο ίσως απ' οποιονδήποτε άλλο τη σκέψη όλων των εποχών.