ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΑΥΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: ΠΩΣ ΝΑ ΕΠΑΙΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΜΕ ΤΟΝ ΦΘΟΝΟ - ΑΙΛΙΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ: ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑ

Ο αυτοέπαινος, ο αυτοθαυμασμός και ο κομπασμός ήταν γνώριμες συνήθειες στην αρχαιότητα - όπως άλλωστε και σήμερα. Το πάθος αυτό, που γινόταν κάποτε μανία, χαρακτήριζε όλων των ειδών τους ανθρώπους, πλούσιους και φτωχούς, επιφανείς και αφανείς, νέους και γέροντες - μολονότι ενδέχεται να εκδηλωνόταν κάπως συχνότερα στους γέροντες. Και όπως ακριβώς σήμερα, προκαλούσε συχνά δυσαρέσκεια, λύπηση, ενόχληση, εχθρότητα ή και αηδία. Επειδή ωστόσο λίγοι μπορούσαν να αποφύγουν την περιαυτολογία, ο Πλούταρχος, στην πραγματεία του που περιλαμβάνει ο τόμος αυτός, ανέλαβε να δώσει συμβουλές ώστε να μετριάζονται οι αρνητικές αντιδράσεις και να επιτυγχάνεται κάποιο όφελος. Ο Αίλιος Αριστείδης πάλι, στο δεύτερο κείμενο που περιλαμβάνει ο τόμος, ισχυρίζεται ότι ακόμα και ο ακραίος κομπασμός είναι κάποτε αδήριτη ανάγκη καθώς και χρέος προς την αλήθεια.