ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΕΝΕΤΙΑΣ

"Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να μεταναστεύουν μεγάλοι πληθυσμοί σε ένα μέρος αλλάζοντάς του μορφή και ανοίγοντας μια νέα ιστορική περίοδο. Όμως είναι αξιοπερίεργο πώς ένας πολύ μικρός αριθμός φυγάδων, εγκατεστημένων σε ένα σωρό άμμου μήκους μερικών εκατοντάδων μιλίων, δημιούργησαν εκεί ένα κράτος χωρίς εδάφη. Ένας μεγάλος πληθυσμός ήρθε να αποικήσει αυτή την κινούμενη παραλία, όπου δεν υπήρχε ούτε βλάστηση ούτε πόσιμο νερό ούτε οικοδομικά υλικά ούτε καν το έδαφος για να χτίσει κανείς. Έχοντας την απαραίτητη ενεργητικότητα για να επιβιώσουν και στεριώνοντας το έδαφος κάτω από τα πόδια τους, έφτασαν στο σημείο να παρουσιάσουν στα σύγχρονα κράτη το πρώτο παράδειγμα συνταγματικής διακυβέρνησης. Και κατάφερναν να βγάζουν μέσα από ένα έλος διαρκώς καινούριους στόλους με τη βοήθεια των οποίων ανέτρεψαν μια μεγάλη αυτοκρατορία και απέσπασαν τους θησαυρούς της Ανατολής. Βλέπουμε αυτούς τους φυγάδες να κρατούν την πολιτική ισορροπία όλης της Ιταλίας, να δεσπόζουν στις θάλασσες, να μετατρέπουν όλα τα έθνη σε φόρου υποτελή τους και στο τέλος να καθιστούν αδύνατες όλες τις προσπάθειες της Ευρώπης να ενωθεί εναντίον τους. Πρόκειται αναμφίβολα για μια πρόοδο της ανθρώπινης διάνοιας, η οποία αξίζει να μελετηθεί."