Ο ΜΑΝΤΗΣ

Είναι το πέμπτο βιβλίο του Παντελή Μπουκάλα. "Πρόκειται για ένα σχετικά εκτενές ποιητικό αφήγημα, στο οποίο ενσωματώνονται στιχουργημένα, και μάλιστα έμμετρα, μέρη. Ο Μπουκάλας επεξεργάζεται εδώ τον αρχαιοελληνικό μύθο του μάντη Τειρεσία, μέσα από την εντρυφή του σε αρχαιοελληνικά κείμενα τα οποία συνδυάζει εκλεκτικά με κείμενα της νεότερης δημοτικής παράδοσης. Αναπτύσσει έτσι ένα αφήγημα όπου ο Τειρεσίας αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τις ατελεύτητες περιπέτειες του βίου του, τη διαπλοκή των διαφόρων ζωών του με το μύθο και τις δίβουλες θελήσεις των θεών και, κυρίως, τα διάφορα στάδια της ενδοσκόπησής του…" (Ε. Γαραντούδης)

"Ο Μάντης είναι ένα λαβυρινθώδες, πυκνογραμμένο, μεικτό αλλά νόμιμο, νεωτερικά τουλάχιστον, κείμενο. Η πρόθεση του συγγραφέα είναι έκδηλη: με το πρόσχημα του συστηματικού σχολιασμού του βίου του μάντη Τειρεσία και των γνωστών αλληγοριών που συνδέονται μαζί του, ο λόγος θα αποπειραθεί να παγιώσει σε ένα δειυρυμένο πλαίσιο αναφορών συγκεκριμένα φυλετικά ήθη, κειμήλια δράματα και ορισμένα, ορφικά από πλευράς καταγωγής, μυθολογικά ριζώματα. Με τον τρόπο αυτό προσδίδεται στην όλη αίγλη του δίφυλου προσώπου του Τειρεσία μια ακόμη δυναμική, μετωνυμική θα έλεγα, υπόσταση."
Γιώργος Βέης, Εντευκτήριο, άνοιξη 1995, τχ. 30

"Ολόκληρη η 44σέλιδη ποιητική πρόζα διαβάζεται και ακούγεται μουσικά, σαν φούγκα με αναπτύξεις επάλληλων θεμάτων, με ηρακλέιτεια διαλεκτική ροή, με δημιουργικό αναχώνεμα πλείστων μορφολογικών στοιχείων και γενών: δημοτικά τραγούδια, σύγχρονη στοχουργική, μοντερνιστική γραφή, έπος και δράμα. Αποφθεγματικός, ορμητικός, πυκνότατος, δραματικός, δημιουργός θάμβους και σκότους, ο ποιητής είναι η Μαντώ (κόρη του Τειρεσία) και ο μάντης μαζί […] . Ο Μάντης μπορεί να διαβαστεί σαν πραγματοποιημένο επιχείρημα για τη διαχρονία της ελληνικής γλώσσας· σαν εννοηματωμένος, επικός Μαλλαρμέ, σαν ανασκαφή, οριζόντια και κατακόρυφη στα άρρητα του φύλου, στη ρομαντική κατάρα της ηδονής· σαν επίσκεψη θανάτου· σαν τάνυσμα εις ύψος. […] Θα ήταν λάθος να διαβαστεί ο Μάντης σαν γλωσσικός άθλος (που είναι). Σαν μουσική ακούγεται στα μάτια που τον συλλαβίζουν, σαν ανασκαφή παθών, σαν έκπτυξη σημείων και τεράτων (= θαυμάτων, οιωνών) διά της μουσικής. Από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά κείμενα των τελευταίων χρόνων."
Νίκος Γ. Ξυδάκης, Αθηνόραμα, 10-2-95

Απόσπασμα

Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου είναι γαλάζιο,
το 'νιωσα χθες όταν τα κύματα με πήραν,
σ' ερημονήσια μ' εξορίσαν να μονάζω
και ναυαγό μες στην αγκάλη σου με σύραν.

Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου πρασινίζει,
το 'ζησα χθες κι ήταν σαν δάσος με θηρία,
κι αυτά μου μάθαν ν' αγαπώ ό,τι κοστίζει,
ό,τι πονάει κι αδειάζει κάθε αρτηρία.

Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου μαύρο είναι,
μ' έζωσε χθες και με ταξίδεψε στη θλίψη.
Να φύγω θέλεις μα μου λες σε λίγο "μείνε",
ποιος εαυτός σου, ποιος, στο τέλος θα σου λείψει.

Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου είναι αίμα,
κόκκινος κίνδυνος, φωτιά, σκληρό λεπίδι.
Επαίτης γίνομαι, μου φτάνει κι ένα ψέμα
απ' την αρχή χαμένος να 'μπω στο παιγνίδι.