ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΙΜΠΝ ΦΑΝΤΛΑΝ - ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΓΔΑΤΗ ΕΩΣ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΩΝ

Ο Άχμαντ ιμπν Φαντλάν (Ahmad ibn Fadlan ibn al-Abbas ibn Rashid ibn Hammad), ειδικός στην ισλαμική νομολογία, συνόδεψε το 921 τη διπλωματική αποστολή του Αββασίδη χαλίφη αλ-Μουκτάντιρ μπιλλάχ στους Βούλγαρους του Βόλγα, κάνοντας εκτενείς αναφορές στις εθνότητες που συνάντησε, στις συνήθειές τους, στα μέρη από όπου πέρασε, στις κλιματικές συνθήκες της εποχής στην κεντρική και στη βόρεια Ασία. Αποστολή του ήταν να διδάξει το ισλάμ, τους νόμους και το τελετουργικό του στους Βουλγάρους του Βόλγα, καθώς και να μεταφέρει ένα ποσό χρημάτων για την κατασκευή ενός τζαμιού και ενός οχυρού που θα προστάτευε τον βασιλιά από τους εχθρικούς γείτονές του. Πέρασε μέσα από τις στέπες και διέσχισε τους μεγάλους ποταμούς της κεντρικής Ασίας για να φτάσει στη Βουλγαρία του Βόλγα (το σημερινό Καζάν) και να μας δώσει την πρώτη αναφορά για τους Βίκινγκς που τότε ονομάζονταν Ρως. Οι περιγραφές του ιμπν Φαντλάν είναι οι πρώτες που έχουν δοθεί στα αραβικά για την περιοχή του Βόλγα. Μαθαίνουμε την τοπογραφία της περιοχής και ρίχνουμε μια ανθρωπολογική ματιά σε πολλούς πολιτισμούς και εθνότητες που συνάντησε στη διαδρομή του (όπως οι Πέρσες και οι Τούρκοι, οι Βούλγαροι του Βόλγα, οι Ρως και οι Χαζάροι), με πολύ ζωντανές περιγραφές των πληθυσμών, του εμπορίου που ανέπτυξαν, των ασχολιών τους, αλλά και του ρουχισμού, της διατροφής, της διαβίωσής τους, ακόμη και των θρησκευτικών τελετών τους, της διάρκειας της νύχτας στις χώρες του βορρά, αλλά και των εντυπώσεών του για το βόρειο σέλας. Η διήγηση του ιμπν Φαντλάν αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ταξιδιωτικά έγγραφα της παγκόσμιας ιστορίας. Τα ταξίδια του έχουν εμπνεύσει συγγραφείς και γυρίστηκαν στη μεγάλη οθόνη με τον τίτλο "Ο 13ος πολεμιστής".