ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ - ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΤΕΧΝΗ

Δεν είναι εύκολο να θυμηθώ με ακρίβεια το πότε για πρώτη φορά ο Άγγελος Δεληβοριάς μου εμπιστεύτηκε την ιδέα να οργανώσει το Μουσείο Μπενάκη μιαν έκθεση αφιερωμένη στην Παναγία με τον τίτλο «Μήτηρ Θεού». Γιατί η αλήθεια είναι πως η ιδέα αυτή βρισκόταν για πολλά χρόνια στη σκέψη του και επανέρχονταν σ’ αυτή με διάφορες αφορμές. Αυτό όμως που μπορώ σίγουρα να θυμηθώ είναι πως πριν από τέσσερα χρόνια μου ζήτησε να προχωρήσουμε στην υλοποίηση της ιδέας αυτής και να εντάξουμε την έκθεση «Μήτηρ Θεού» στον παγκόσμιο εορτασμό των 2000 χρόνων από τη Γέννηση του Χριστού. Αναλαμβάνοντας την ευθύνη αυτής της διοργάνωσης αποφάσισα να κινηθώ με κεντρική ιδέα τη λατρεία της Παναγίας και το εικαστικό υλικό (εικόνες, ψηφιδωτά, υφάσματα, εικονογραφημένα χειρόγραφα, έργα μεταλλοτεχνίας, μικροτεχνίας και λιθοξοϊκής), πάνω στο οποίο στηρίχθηκε. Τα χρονικά πλαίσια τοποθετήθηκαν από τον 4ο έως τον 15ο αιώνα, ώστε η έκθεση να καλύψει όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και να συνδεθεί με τις τύχες της. Παράλληλα η έκθεση φωτίζει την ειδική και ιδιαίτερη σχέση της Παναγίας με την πρωτεύουσα του βυζαντινού κράτους, την Κωνσταντινούπολη. Η σχέση αυτή ανιχνεύεται από τους πρώτους αιώνες ζωής της Πρωτεύουσας, τον 4ο αιώνα, και τερματίζεται το1453 με την πτώση της Πόλης από τους Οθωμανούς Τούρκους. Η έκθεση οργανώθηκε σε έξι ενότητες που η κάθε μία διερευνά και από μία διαφορετική πτυχή της λατρείας της Θεοτόκου. ΔΩΡΕΑΝ ΕΞΟΔΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ