ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

Πολλές ερμηνείες δόθηκαν ίσαμε τώρα στην παλαμική ποίηση, ανάλογα με την καλλιέργεια, τη φαντασία και τις ιδέες κάθε κριτικού. Ανάλογες ήταν επομένως και οι απόψεις – εθνικιστικές ή διεθνιστικές, βιταλιστικές ή μεταφυσικές, σοσιαλιστικές ή αναρχικές – κατά τον καιρό, το πνεύμα και τη λαχτάρα κάθε εποχής. Απόδειξη τούτο της υψηλής πνευματικότητας του όλου έργου του Παλαμά, της πολύπλευρης και ίσως αντιφατικής ψυχής του, που περικλείει μια αλήθεια καθόλου κλειστή και καθιστά το έργο αυτό φυσικό φαινόμενο που αποκαλύπτει θησαυρούς νοημάτων και ρυθμών. Δεν είναι παράξενο που ένα τέτοιο έργο μένει ακόμα ανεξέταστο σε πολλά σημεία του, όσο κι αν προσφέρει αφορμές και ιδέες για την ανάπτυξη μελετών πάνω σε βασικά προβλήματα της τέχνης και γενικά της πνευματικής μας ζωής. Και δεν είναι επίσης παράδοξο που κινδυνεύει κανείς, όση πρωτοτυπία κι αν επιδείξει, να μην ξεφύγει από τα όρια που χάραξαν γύρω του κριτικοί και ερευνητές εδώ και έναν αιώνα. Διότι, πέρα από τους κάθε είδους και ποιότητας χαρακτηρισμούς που δόθηκαν στο έργο του Παλαμά, σχεδόν κανένας όρος της φιλολογικής κριτικής δεν έμεινε που να μη χρησιμοποιήθηκε στην ερμηνεία του.